Stil Kuralları
ÇIKIŞ (DEPAR)
Serbest, kurbağalama ve kelebek yarışlarında çıkış atlayarak yapılır. Baş hakemin uzun düdüğüyle yüzücüler depar taşı üzerine, her iki ayağıda ön taraftan aynı uzaklıkta (aynı hizada) olacak şekilde çıkar ve orada beklerler. Çıkış hakeminin “YERLERİNİZE” (take your marks) komutuyla, derhal en az bir ayağı depar taşının önünde olacak şekilde çıkış durumu alır. Bütün yüzücüler hareketsiz hale geldiği zaman, çıkış hakemi çıkış işaretini verir.(tabanca, korna, düdük veya bağırarak) Sırt üstü ve karışık bayrak yarışları suyun içinde başlar. Başhakemin uzun düdüğünden sonra yüzücüler suya girerler. Başhakemin ikinci uzun düdüğüyle yüzücüler gereksiz gecikmeye sebebiyet vermeden geri döner ve suyun içinde çıkış durumu alırlar. Çıkış hakemi “YERLERİNİZE” (take your marks) komutunu verir ve bütün yüzücüler hareketsiz hale geldiği zaman çıkış işareti verilir. Komut verilirken mümkün olduğunca müsabakalarda uluslararası dil kullanılır. Böylece her milletten sporcu yarış öncesi yapılan anonsa doğru şekilde ve zamanında reaksiyon gösterebilir. Hatalı çıkış işareti, çıkış işareti ile aynıdır. Yani çıkış işareti düdük, tabanca, boru veya komut şeklinde verilmişse hatalı çıkış işareti de aynı şekilde fakat daha uzun verilecektir. Aynı zamanda çıkışın hatalı olduğu, hatalı çıkış ipinin düşürülmesi suretiyle belirtilir.Eğer bir yüzücü resmi görevlilerin hatası yüzünden hata yaparsa, yüzücünün hatası nazarı dikkate alınmaz.
SERBEST YÜZME (CRAWL)
Serbest stil bir yüzücünün yarışta arzu ettiği bir şekilde yüzmesi anlamına gelmekle beraber, ferdi karışık ve karışık bayrak yarışlarında serbest stil; sırt üstü, kurbağalama ve kelebek stilinden başka herhangi bir stil olarak telakki edilir. Serbest stilde dönüşlerde ve yarışın bitiminde yüzücü vücudunun herhangi bir yeri ile duvarlara dokunabilir. Elle dokuma mecburiyeti yoktur.
SIRTÜSTÜ
Yarışmacılar elleri çıkış demirlerine yerleştirilmiş ve yüzleri depar taşına dönük şekilde suyun içinde sıralanırlar. Ayak, başparmak dahil su yüzeyinin altında olmalıdır. Üst omuzun göğüse göre dik durumdan daha öteye döndürülmesinden sonra dönüşe (taklaya) başlamak için kesintisiz tek kol çekişi veya kesintisiz birbirini takip eden çift kol çekişi yapılabilir.
KURBAĞALAMA
Starttan ve her dönüşten sonraki, ilk kol çekimi ile birlikte “vücut göğüs üzerinde yüzü koyun veya yere paralel tutulmalı” ve her iki omuz su ile aynı seviyede olmalıdır. Her zaman her iki kolun hareketi aynı anda ve aynı düzeyde olmalı, biri önce diğeri sonra hareket etmemelidir. Eller göğüs üzerinden suyun altından veya üstünden aynı anda atılmalıdır. Dirsekler son kulaç haricinde suyun altında olmalıdır. Çıkış ve dönüşlerdeki ilk kulaç haricinde, eller kalça hizasından öteye götürülmelidir. Bacakların bütün hareketleri aynı anda, aynı yatay düzeyde olmalı ve biri önce diğeri sonra hareket etmemelidir. Her dönüşte veya bitirişte dokunma, su seviyesinin altında veya üstünde her iki elle aynı anda yapılmalıdır. Omuzlar, yüzücü elleriyle duvara dokunana kadar yatay durumda kalmalıdır. dönüşe veya bitişe kadar su yüzeyine paralel durumda bulunacaktır. Bu stilde takla atarak dönüşe müsade edilmez. Her iki kol, su üzerinden birlikte ileriye atılmalı ve aynı anda geriye çekilmelidir. Ayakların bütün hareketleri aynı anda yapılmalıdır. Ayakların ve bacakların aynı seviyede olması şart değildir, fakat serbest stildeki gibi ardışık hareketlerine müsade edilmez. Her dönüşte ve yarış bitiminde dokunma, her iki elle aynı anda, su seviyesinin altında, üstünde veya hizasında yapılır.
KELEBEK
Kelebek, yüzme stillerinin arasında çok özel bir yere sahiptir. Göze en hoş görünen yüzme stili olduğu konusunda genel bir mutabakat vardır. Herkes kendi çabasıyla diğer stillerde iyi kötü yüzebilir ama kelebek stili kendi başına öğrenmek neredeyse olanaksızdır. Suda adeta kanat çırparcasına ilerlendiği için bu stile kelebek yüzme stili adı verilmiştir. Vücudun su yüzeyinden dışarıya çıkarılabilmesi için kolların yeterince güçlü olması gereklidir. Ayrıca kulaç ve ayak vuruşunda zamanlamanın doğru yapılabilmesi de önemli bir konudur. Bu stilin kendine has özellikleri: 1. dolfin hareketinin doğal, rahat ve akıcı bir şekilde yapılması, 2. kalçalardan güç alınarak yapılan güçlü ayak vuruşu, 3. başın sürekli çene (neredeyse) göğüse değecek kadar öne eğik tutulması (nefes alırken dahi) 4. kulacın ileriye uzatılması esnasında dirsekler yukarıda, parmak uçları aşağıda olmasıdır. Kelebek stilindeki hareketleri ana hatlarıyla 3 fazda açıklayalım: Birinci fazda kulaçlar biribirine paralel olarak ve aynı anda ileriye uzatıldığında başla aynı anda suya girer (çene göğüse yakın). Suya girişte iki kulacın arasında bir omuz genişliğinden fazla açıklık olmamalıdır. Suya girişle birlikte tüm vücut ileriye doğru uzanır, ayak parmakları arkayı gösterecek şekilde ayak bileğinden kırıktır. Hemen su çekme hareketi başlamaz, bir an kollarınızla havuzun ilerideki duvarına uzanmaya çalıştığınızı varsayın. Tam bu anda küçük bir dolfin ayak vuruşu, ayaklar sudan çıkarılmadan yapılır. Nefes verilmeye başlanır. İkinci fazda kulaç hareketi başlar. İki kulaç aynı anda yavaş başlayıp kulacın sonuna doğru ivmelenerek çekilir. Kulaçlar kalça hizasına kadar gelmelidir. Tam bu anda nefes verme süreci tamamlanmalıdır. Kulaçlar tam kalça hizasına geldiğinde büyük dolfin vuruşu gerçekleştirilir. İki bacak bitişik olarak ayak parmakları arkayı gösterecek şekilde ve ayaklar suyun dışına birkaç santim çıkacak şekilde vurulur. Bu anda zamanlama çok önemlidir. Kulacın bitişi (eller kalça hizasında), ayak vuruşu, nefes vermenin tamamlanması ve başın sudan dışarıya çıkarılması (çene suya değecek kadar aşağıda, bakışlar ileriye değil, havuzun dibine doğru) aynı anda gerçekleşir. Üçüncü fazda ise vücut çok fazla sudan dışarıya çıkarılmadan (sadece baş, omuzlar ve kollar dışarıda) kulaçlar ileriye doğru atılır ve bu esnada hızla derin nefes alınır. Kulaçlar tekrar ileriye atılır ve başla aynı anda suya girdiğinde kalça hafifçe su yüzeyinden dışarıya çıkar. Bu üç fazın tamamının uygulanma süresi 1-2 saniye sürdüğünden bu hareketlerin tam olarak biribirine entegre edilebilmesi gerekir. Bu entegrasyon da bazı alıştırmaların tekrarlanması sonucu kazanılır. Bu stille ilgili bazı yanlış kanılar vardır: 1. Her kulaçta bir dolfin vuruşu yapılacağı sanılır, halbuki biri içeriden biri suyun dışından olmak üzere her kulaçta 2 ayak vuruşu vardır, 2. ayak vuruşunda bacaklar dizlere kadar sudan çıkarılmalı diye düşünülür, ayakların sudan birkaç santimetre çıkması yeterlidir, 3. vücut sudan ne kadar fazla çıkarsa o kadar iyi yüzüldüğü sanılır, kollar ve omuzun sudan çıkması yeterlidir. Kelebek stilde vucut ‘ondüla hareket’i yapar. Yani suyun yüzeyinden fazla aşağı ve yukarı hareket etmeden kıvrılarak hareket eder (~~~~~~~~ şeklinde). Bu stilin yanlış uygulamasında ise vücut suda fazlasıyla iniş çıkış yapar (/ \ / \ / \ gibi). Yanlış uygulandığında kelebek stilide omurgamıza ve özellikle belimize ve omuzlarımıza çok yük biner. Bunun için doğru olarak öğrenilmesi gereklidir. Hangi yaşta olursanız olun, kelebek stili öğrenebilirsiniz. Doğru şekilde yüzebilmeniz için öncelikle diğer stilleri doğru teknikle yüzebilmeniz, kas kuvvetinizin belirli bir seviyede olması ve aerobik kondisyonunuzun iyi olması gerekir.
KARIŞIK YÜZME
Ferdi karışık yarışlarda yüzücüler dört stili aşağıda belirtilen sıralamaya göre yüzerler: Kelebek-Sırtüstü-Kurbağa-Serbest Karışık bayrak yarışında yüzücüler dört stili aşağıda belirtilen sıralamaya göre yüzerler: Sırtüstü-Kurbağa-Kelebek-SerbestBayrak takımları 4 yüzücüden oluşur.Bayrak yarışlarında, bir önceki takım arkadaşının eli varış duvarına değmeden ayakları çıkış platformundan ayrılan yüzücünün takımı diskalifiye edilir. Ancak hatalı çıkış yapan yüzücü geriye dönerek çıkış duvarına dokunduktan sonra yarışa devam ederse diskalifiye edilmez. (Duvara değmesi yeterli olup, depar taşından atlaması gerekmez)
